Lututowskie judaica

            Jeszcze w XVIII stuleciu w Lututowie mieszkały jedynie pojedyncze rodziny żydowskie. Tutejsza gmina żydowska powstała około połowy XIX wieku. W roku 1856 mieszkało tu 135 Żydów, a w 1921 r. odnotowano już 1466 mieszkańców wyznania mojżeszowego.

            Na początku 1940 roku hitlerowcy utworzyli getto. Uwięzili w nim około 1200 osób z Lututowa oraz m.in. z gromady Łagiewniki, ówczesnej gminy Wydrzyn i z terenu dawnej gminy Kobyla Góra.  W sierpniu 1942 roku część Żydów wywieźli do getta łódzkiego, pozostałych do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem.

            Dziś pamiątkami po lututowskich Żydach są: dawna synagoga (ul. Roweckiego 4) wzniesiona z cegły w połowie XIX wieku, pierwotnie nieotynkowana, po 1945 roku przebudowana na kino oraz kirkut – cmentarz żydowski o powierzchni 1,5 ha założony w połowie XIX wieku, dzis zniszczony i pozbawiony nagrobków.